Mōteatea
Learn our Ngāti Toa Waiata
-
Tērā ia ngā tai o Honipaka
Ka wehe koe i ahau e
He whakamaunga atu nāku
Te ao ka tākawe
Nā runga mai o te Motu
E tū noa mai rā koe i ahau, e
Nāku ia rā koe i waiho i taku whenua iti
Te rokohanga, te Taranga i a tāua
Ka mihi mamao au ki te iwi rā ia
Moe noa mai i te moenga roa
Ka paria e te tai, piki tū, piki rere
Piki tākina mai rā, tē kawea au e te tere
Te Kawau i Muriwhenua
Tēnā taku manu, he manu ka onga noa
Runā ki te whare, te hau o Matariki
Mā te whare-pō-rutu-e
Mā te rahi Āti Awa
E kautere mai rā
Whakaurupā taku aroha, nā i
-
Tōea mai rā te ata i Kapiti
Engia ko te hoa, ko taku whenua tupu
I kapakapa atu ai te tau o taku ate
Nā Tūmata Pongia
Nā Tūmata Warea
Warea ai te ngākau i haere ai koe
Moe ana te huia
Tangi ana te kotuku
I runga o Titere
He au herea toroa na..
-
Kaore te tukituki te tau o taku ate
Me pewhea ra te whakahokinga mo te Kihirangi
Tenei ano te Whare-kaponga
Te moe i te whare kai a te kuri
Ka rite rawa waiho e..
Ko wai te tupuna i noho ki te haere
Rongomaipapa ka haruru ki tawhiti
Te Moana Pounamu ia Ihipa
Te Ruruku o te rangi, ko te Okoro, ko te pakipaki
Te Kauru o te rangi, tou taonga i hoki mai ai
Ko te Heketua na..
I hoki ano i a Maru ki runga i te uru-ranga o te rā
I a Uenuku-ko-Ihu, Kahukura-Mihiata, Tukaki
Me ko Hinehope, te Ngunguru-ki-te-Rangi
Hinematioro, Kahiwa, Te Kani-a-takirau
Ka oti atu e..
He nui ano o tupuna i haere ki tawhiti
I a Pouriao, ko Pu-na kiao, Ta-uhu-whakatiki, Kaimatai
Ko Tamangarangi, ko Muriwhenua
I a Pohepohe, i a kukutai
Ko Te Kanawa e..
He aha te he i a Ngatoro i haere kuini
Me aha Maromuka nana te Ao-hinga
Te Ihonga o Kura waero
nana i ai atu Kaitawhara
ka puta kei waho, Korouaputa, Parekowhatu, Waitohi, Te Rauparaha
Rangihaeata me ko Rangitopeora
Ko nga toru e..
Haka
-
He oranga nei hoki tātou i te Parekura
I Manawa-toki tū-tū ko te hika o tōu whaea
Kia matapopore mai ki te pirau o tōu whanaunga
Wai he runga tōu whanaunga?
Whanaunga i mate ki te pō, tini ki te pō, mano ki te pō e, ngā korekore o te pō
Hei te pō, hei te pō
Hei te ao, hei te ao
Hei te pō, hei te pō
Hei te ao, hei te ao
Ka whero ee, ka whero ee
Ka whero koa te ngutu o taua wahine o taua tangata
Ka whakapua kōwhai-ngutu kākā-pārera tukituki
Mā wawai e mā-mo-mia ake tāea te tō whēwhē
Ka haere tēnei ki te puhi-ka rewa-rewa ki ōna moko
Ki āhau hei aha- hei whakatō te tamutamu
Nō whea ake ko te tamutamu?
Nō te awa pū-hi-kā, ko te tamutamu
Kii mai nei Rēhia tō mana anake te Kokihi
Aue e mate te kōkihi
Kii mai nei Reu-are mana anake te Kororā
Aue e mate te Korora
Tēnei kūkutia tēna kokopia ki te tohe mai koe
tena wherahia
hei aha - he kai mā te niho kehokeho
He keho anō e tū ake nei
Ngaua ki ō niho-au he mamae poto-kei pākōkō
Kei tua tēna-waikuri
TIHEI MAURIOA!
E Uhi tai uhi tai e...Uhi tai uhi tai e
Uhi tai ana koa te maunga ki Whitireia
Kei tūtuki tōu waewae - ki te poro o tōu paewae
E uhi tai uhi tai e...e haramai ana ngā toa i runga i raro i a Muriwhenua
I ā te mā whai aha
Ara ra i teke pakupaku e kui
Ara ra i teke pakupaku e koro
Kei te Uru, kei te Tonga, kei te ngākau Pākeke
Aue a ha ha
-
Kīkiki kākaka kau ana kei waniwani ai taku tara
Kei tara wāhia i te rua i te kerokero
He pounga rāhui te uira
kararapa ketekete kau ana
tō peru kei riri mau au e koro e
Hī! Hā!
Ka wehi au a ka matakana
Ko wai te tangata kia rere urere tirohanga
ngā rua rerarera
ngā rua kurī kaka nui-i-rāro āhaha!
Ara!
-
Ka mate, ka mate
Ka ora, ka ora
Ka mate, ka mate
Ka ora, ka ora
Tēnei te tangata pūhuruhuru
nāna nei tiki mai whakawhiti te rā
Ka ūpane, Ka ūpane
Ka ūpane, kaupane
Whiti te rā!
Pātere
-
Tau mai e Kapiti te kainga o te hunga
Kua wehe ki te iwi nui i te po
Te marae i Waiorua tenei te mihia
Te wahi i ta nuku ai te whakaaro o te motu
Kia patua o tamariki ko pai na e koe
Hei tohu ki nga uri whakaheke mai
I te mana o tu a whakarere iho, i te mana, i te wehi, o Io nui..i
Tau mai e Kapiti te whare wananga
O ia, o te nui, o te wehi, o te toa
Whakakaupapa i te noho tahi a Awa, a Toa, a Raukawa
I heke mai i Kawhia ki te kawe tikanga
Hei ora mo nga uri o muri nei
Tau mai e Kapiti te kainga tupu
O te wehi, o te Toa, o te whakamanawanui..i
Tau mai e Kapiti te kainga o te kino
O te mau a hara o te kaitangata
E ai ra hoki ki nga kupu whakapai
O nga iwi maha o te motu nei
Ko rangatira te marae tenei te mihia
Tona rite he marae paenga whakairo
Ki roto o Kaiweka he marae rongonui
Ki runga ki raro tawhio noa..a
Tau mai e Kapiti whakataretare mai
Ki te rangatahi e hao nei
Ko wai ka hua ko wai ka tohu
E mau ki nga mana e ngakia e koe
Uhia mai ra te manaakitanga
O nga tupuna kua wehe ki te po
Hei mauri whakakaha i te hinengaro
A Tama, a Hine e pai nei